Hệ thống họng nước chữa cháy vách tường là hệ thống chữa cháy bán tự động thường được đặt ở các vách tường, cầu thang thoát hiểm, hành lang thang máy,… để luôn sẵn sàng hoạt động khi có cháy.
Hệ thống chữa cháy họng nước vách tường có 2 loại: hệ thống trong nhà và hệ thống ngoài trời. Mỗi loại sẽ có cách tính toán lưu lượng, cột áp và thể tích bồn khác nhau.
Thiết Bị Chính Trong Hệ Thống Chữa Cháy Họng Nước Vách Tường
Các thiết bị chính trong hệ thống họng nước chữa cháy vách tường
Một hệ thống chữa cháy họng chữa cháy vách tường được cấu thành từ các thiết bị chính gồm:
- Bồn/ bể chứa nước
- Họng nước chữa cháy là tổng hợp các thiết bị chuyên dùng gồm van khóa, vòi, lăng phun được lắp đặt sẵn để triển khai đưa nước đến đám cháy.
- Hộp đựng phương tiện chữa cháy có dạng hộp hình chữ nhật trống với cửa đóng làm bằng thủy tinh hoặc nhựa trong sử dụng để đựng các loại phương tiện cứu hỏa như vòi chữa cháy, bình chữa cháy, lăng vòi chữa cháy,…
- Cuộn vòi chữa cháy là đường ống dẫn nước mềm có khả năng chịu áp lực cao được dệt từ sợi tổng hợp bên trong có tráng cao su được sử dụng để truyền chất chữa cháy đến khu vực đám cháy.
- Đầu phun có nhiệm vụ phun nước vào đám cháy để dập tắt lửa.
- Thiết bị bơm có nhiệm vụ bơm nước từ bồn/ bể chứa nước vào đường ống và qua đầu phun để chữa cháy.
- Hệ thống đường ống và phụ kiện có nhiệm vụ phân phối nước đến các đầu phun để chữa cháy.
- Van góc chữa cháy là loại van cứu hỏa chuyên dụng được lắp đặt trong các tủ PCCC của tòa nhà để nhân viên cứu hỏa lấy nước ra ngoài trong quá trình chữa cháy.
- Lăng phun chữa cháy là bộ phận được gắn với vòi chữa cháy thông qua ren và khớp nối của cuộn vòi chữa cháy. Lăng phun đi kèm với vòi chữa cháy có nhiệm vụ dẫn nước từ nguồn cấp nước để chữa cháy khi có hỏa hoạn xảy ra.
Nguyên Lý Hoạt Động Của Hệ Thống Chữa Cháy Họng Nước Vách Tường
Cuộn Vòi Chữa Cháy Tomoken
Để đảm bỏ trong điều kiện bình thường áp lực nước không đổi thì các bơm sẽ được điều khiển bằng một trung tâm điều khiển tự động. Khi áp lực giảm dần, bơm bù áp sẽ tự động làm việc để cung cấp nước cho đường ống để bù lượng nước áp suất vừa mất. Trong trường hợp áp lực nước bị giảm đột ngột do đầu phun đã mở, bơm chính sẽ hoạt động để cung cấp nước chữa cháy, đồng thời tín hiệu sẽ truyền cho trung tâm báo động cũng như các thiết bị báo động khác cùng thời điểm.
Khi nhận thấy báo động có đám cháy xuất hiện trong tòa nhà, người chữa cháy phải nhanh chóng chạy tới các tủ cứu hỏa nằm trong hoặc treo trên tường. Lúc này, người thực hiện công tác chữa cháy phải nhanh chóng lăn hoặc kép ống mềm dẫn nước được xếp ngay ngắn trong tủ cứu hỏa. Sau đó lắp lăng phun vào một đầu dây, đầu còn lại lắp vào đường trục nằm trong tủ.
Một người giữ chặt vòi và một người khác mở van cấp nước tại tủ để phun nước vào đám cháy.
Tiêu Chuẩn Kỹ Thuật Hệ Thống Chữa Cháy Họng Nước Vách Tường
Thông thường các hệ thống chữa cháy phải được lắp đặt theo Tiêu chuẩn Việt Nam và các tài liệu, hướng dẫn cụ thể. Tuy nhiên, đến thời điểm hiện tại, hệ thống chữa cháy họng nước vách tường mới chỉ được lắp đặt theo tiêu chuẩn chung như TCVN 2622 : 1995 Phòng cháy, chống cháy cho nhà và công trình – Yêu cầu thiết kế và TCVN 5760 : 1993 hệ thống chữa cháy – Yêu cầu chung về thiết kế, lắp đặt và sử dụng,… do đó còn khá nhiều bất cập.
Theo TS. Lê Sinh Hồi- ThS. Nguyễn Phan Việt, Tạp chí PC&CC số 101, để lắp đặt được một hệ thống cung cấp nước chữa cháy bên trong tòa nhà và các công trình xây dựng cần phải thực hiện hai nhiệm vụ chính bao gồm:
- Tính toán thiết kế theo yêu cầu về lưu lượng, cột áp đảm bảo để chữa cháy.
- Bố trí các bộ phận của hệ thống theo TCVN để đảm bảo thuận lợi và phù hợp khi sử dụng chữa cháy.
TS. Lê Sinh Hồi và ThS. Nguyễn Phan Việt cũng đưa ra một vài hướng dẫn cơ bản trong việc lắp đặt hệ thống chữa cháy họng nước vách tường như sau:
Công Thức Tính Toán Cột Áp Họng Chữa Cháy Vách Tường
Cột áp họng chữa cháy vách tường được tính toán theo công thức sau:
\(H_{HCCVT}= H_{vòi} + H_{lăng}\)
Trong đó:
\(H_{HCCVT}\): Cột áp cần thiết tại họng chữa cháy vách tường (m.c.m)
\(H_{vòi}\): Tổn thất cột áp trên đường vòi (m.c.m)
\(H_{lăng}\): Cột áp cần thiết tại đầu lăng chữa cháy (m.c.m)
Áp Lực Tự Do Ở Đầu Miệng Lăng Phun Của Họng Nước Chữa Cháy
Lăng Phun Chữa Cháy
TCVN 2622: 1995: Phòng cháy, chống cháy cho nhà và công trình- Yêu cầu thiết kế quy định: “Áp lực tự do cần thiết trong đường ống cấp nước chữa cháy áp lực thấp từ mặt đất không được dưới 10m cột nước. Trong đường ống cấp nước chữa cháy áp lực cao, thì áp lực tự do ở đầu miệng lăng của họng nước chữa cháy đặt ở vị trí cao, xa nhất thuộc ngôi nhà cao nhất phải đảm bảo cột nước đặc không dưới 10m”.
Số Họng Nước Chữa Cháy
Bố trí họng chữa cháy trong nhà phải đảm bảo mỗi điểm của gian phòng có số họng nước chữa cháy đến như quy định trong bảng 14, TCVN 2622: 1995. Trong các ngôi nhà khối tích từ 1.000 m³ trở xuống có sản xuất hạng C, hạng D và E không phụ thuộc vào khối tích trong các gian bán hàng hay kho chứa hàng dưới 25.000m³ cho phép mỗi điểm chỉ một họng chữa cháy phun đến.
Lắp Đặt Hệ Thống Họng Nước Chữa Cháy Vách Tường
Họng Nước Chữa Cháy Vách Tường Lắp Đặt Tại Hành Lang
TCVN 3890: 2009, Phương tiện phòng cháy và chữa cháy cho nhà và công trình- Trang bị, bố trí, kiểm tra, bảo dưỡng quy định hệ thống họng nước chữa cháy vách tường phải được bố trí trong nhà và công trình sau:
- Nhà sản xuất có diện tích từ 500m² trở lên hoặc có khối tích từ 2500 m³ trở lên;
- Kho tàng có diện tích từ 500m² trở lên hoặc có khối tích từ 2500 m³ trở lên;
- Trong nhà ở gia đình từ 7 tầng trở lên; nhà ở tập thể, khách sạn, chung cư, cửa hàng ăn uống từ 5 tầng trở lên;
- Các cơ quan hành chính cao từ 6 tầng trở lên; trường học, bệnh viện cao từ 3 tầng trở lên;
- Nhà ga, các loại công trình công cộng khác, nhà phụ trợ của công trình công nghiệp khi khối tích ngôi nhà từ 5000 m³ trở lên;
- Nhà hát, rạp chiếu phim, hội trường, câu lạc bộ từ 300 chỗ ngồi trở lên;
- Chợ trung tâm thương mại kiên cố và bán kiên cố.
Hệ thống họng nước chữa cháy vách tường trong nhà và công trình trong các nhà sản xuất, kho tàng có mức nguy hiểm cháy cao, nhà và công trình có chiều cao từ 25 mét trở lên, chợ, trung tâm thương mại, khách sạn, nhà ga, cảng biển,…. phải thường xuyên có nước duy trì ở áp suất đảm bảo yêu cầu chữa cháy.
Không được phép trang bị hệ thống họng nước chữa cháy vách tường trong nhà và các công trình có sử dụng hoặc bảo quản các chất mà khi tiếp xúc với nước có thể sinh ra cháy, nổ hoặc ngọn lửa lan truyền rộng.
Bố Trí Họng Chữa Cháy Vách Tường
Việc bố trí họng chữa cháy vách tường được quy định trong điều 10.14 đến 10.20, TCVN 2622- 1995, cụ thể như sau:
- Các họng chữa cháy bên trong nhà phải bố trí cạnh lối ra vào, trên chiếu nghỉ buồng thang, ở sảnh, hành lang và những nơi dễ thấy, dễ sử dụng.
- Tâm của họng chữa cháy phải đặt ở độ cao 125cm so với mặt sàn.
- Mỗi họng chữa cháy trong nhà phải có đặt van khóa, lăng phun nước và cuộn vòi mềm có đủ độ dài theo tính toán.
- Trong mỗi tòa nhà, đường kính ống, chiều dài cuộn vòi mềm, đường kính lăng phải sử dụng cùng loại.
Bảo Quản, Bảo Dưỡng Hệ Thống Họng Nước Chữa Cháy Vách Tường
Kiểm tra, bảo trì, bảo dưỡng hệ thống họng nước chữa cháy vách tường
Theo Thông tư 52– Quy định về quản lý, bảo quản, bảo dưỡng phương tiện phòng cháy và chữa cháy:
Sau khi lắp đặt, hệ thống chữa cháy phải được chạy thử để kiểm tra chất lượng và chỉ được đưa vào hoạt động khi có kết quả chạy thử nghiệm cho thấy hệ thống đáp ứng được đầy đủ yêu cầu của thiết kế và các tiêu chuẩn liên quan.
Hệ thống chữa cháy sau khi được đưa vào hoạt động phải được bảo quản định kỳ mỗi năm 1 lần để đánh giá chất lượng và khả năng hoạt động của các thiết bị.
Với hệ thống họng nước chữa cháy vách tường người kiểm tra phải:
- Kiểm tra bằng mắt tất cả các cuộn vòi.
- Kiểm tra vật tư cuộn vòi.
- Kiểm tra cuộn vòi, đầu phun chữa cháy.
- Căng, trải vòi và đầu phun chữa cháy.
- Tháo vòi phun, phơi và đặt vào tủ.
- Kiểm tra thao tác đấu nối cuộn vòi vào van.
- Đóng, mở tủ vài lần để kiểm tra, tra dầu nếu cần thiết.
- Kiểm tra độ kín của van, thay ron nếu cần thiết.
- Xả thử nước.
- Sửa chữa các hư hỏng được tìm thấy.
Trên đây là một số vấn đề cơ bản về hệ thống họng nước chữa cháy vách tường. Hi vọng những thông tin mà chúng tôi cung cấp trong bài viết này sẽ hữu ích với bạn.
Đọc thêm những bài viết hữu ích khác:
Lê Quang An – Phòng cháy Phúc Thành – Phòng cháy Phúc Thành tự hào là đơn vị hàng đầu trong lĩnh vực phòng cháy chữa cháy, được rất nhiều doanh nghiệp đặt trọn niềm tin vào những sản phẩm phòng cháy chữa cháy.
